Ergonomia stanowiska pracy to nie tylko modne hasło, ale obowiązek wynikający z przepisów BHP. Dbanie o właściwą organizację miejsca pracy przekłada się na zdrowie, efektywność i komfort pracownika. W niniejszym artykule przedstawimy, czym jest ergonomia, jak ją rozumieć w kontekście przepisów prawa oraz jakie są konsekwencje jej zaniedbania.
Czym jest ergonomia stanowiska pracy?
Ergonomia to nauka zajmująca się dostosowaniem warunków pracy do możliwości psychofizycznych człowieka. Obejmuje zarówno aspekty fizyczne (np. wysokość krzesła, ustawienie monitora), jak i organizacyjne (np. tempo pracy, przerwy).
Ergonomia w przepisach BHP
Zasady ergonomii są integralną częścią przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Choć przepisy nie tworzą jednej, zwartej definicji ergonomii, odwołują się do niej w wielu miejscach – szczególnie tam, gdzie mowa o organizacji stanowiska pracy. Zgodnie z obowiązującym prawem, każde stanowisko powinno być zaprojektowane i wyposażone w sposób zapewniający wygodę, bezpieczeństwo oraz minimalizację ryzyka urazów i przeciążeń. Dotyczy to przede wszystkim odpowiedniego doboru mebli, sprzętu biurowego, oświetlenia, a także zachowania właściwej pozycji ciała podczas pracy.
Jakie są najczęstsze problemy ergonomiczne w zakładach pracy?
Do najczęstszych problemów należą: źle dobrane krzesła i biurka, brak regulacji monitora, niewłaściwe oświetlenie, brak przerw w pracy przy komputerze. Skutkują one dolegliwościami mięśniowo-szkieletowymi, zmęczeniem oczu oraz obniżoną wydajnością.
A jakie są dobre praktyki w organizacji stanowiska pracy?
Podstawą ergonomii w biurze jest dobrze dobrane krzesło – powinno zapewniać odpowiednie podparcie lędźwiowe, możliwość regulacji wysokości oraz kąta nachylenia oparcia i siedziska oraz podłokietników. To właśnie od krzesła w dużej mierze zależy, czy pracownik będzie utrzymywał prawidłową postawę podczas pracy przy biurku.
Warto również zadbać o podnóżki dla osób niższego wzrostu, podstawki pod monitor (aby ekran znajdował się na wysokości wzroku), a także lampy z indywidualnym źródłem światła, które zmniejszają zmęczenie oczu i poprawiają koncentrację.
Stanowiska pracy powinny być dostosowywane indywidualnie – nie tylko ze względu na różnice anatomiczne, ale też charakter wykonywanych obowiązków. Kluczowe jest również przeszkolenie pracowników z zasad ergonomii oraz zachęcanie ich do robienia krótkich przerw i zmiany pozycji w ciągu dnia pracy. Nawet najlepiej zaprojektowane stanowisko nie spełni swojej funkcji, jeśli użytkownik nie będzie świadomy, jak z niego prawidłowo korzystać.
Czy pracodawca też ma korzyści z ergonomicznego stanowiska pracy?
Zdecydowanie tak. Ergonomiczne stanowisko pracy to nie tylko wyraz troski o komfort pracownika, ale także konkretna korzyść dla pracodawcy. Lepsze samopoczucie zatrudnionych przekłada się na mniejszą liczbę zwolnień lekarskich, a tym samym – większą ciągłość pracy i niższe koszty absencji. Pracownicy mniej odczuwają zmęczenie, są bardziej skoncentrowani i wydajni, co bezpośrednio wpływa na efektywność zespołu.
Dodatkowo, dbałość o ergonomię wzmacnia wizerunek firmy jako odpowiedzialnego i nowoczesnego pracodawcy – co może mieć znaczenie nie tylko w kontekście rekrutacji, ale także lojalności obecnych pracowników.
Podsumowując ergonomia nie powinna być traktowana jako koszt, lecz jako inwestycja w kapitał ludzki.
